Hoe zit dat nou met die vrije advocaatkeuze?!

Al enkele jaren geleden heeft het Europese Hof van Justitie een uitspraak gewezen over de reikwijdte van de vrije advocaatkeuze onder een rechtsbijstandverzekering. De vrije advocaatkeuze voor een verzekerde voor rechtsbijstand stond al in de wet, maar de rechtsbijstandsverzekeraars beperkten dit recht door de keuze voor een advocaat bij henzelf te leggen, of door dit alleen toe te staan in procedures waarbij verplichte bijstand door een advocaat geldt (bijv. civiele zaken met een belang van € 25.000).

Wat houdt het recht van vrije advocaatkeuze in?

Het recht houdt in dat u altijd de vrije keuze heeft om een eigen advocaat te kiezen, ook als de rechtsbijstandverzekering een advocaat voordraagt die bij haar in dienst is. U bent niet verplicht om van die eigen advocaten of juristen gebruik te maken. Indien de rechtsbijstand een externe advocaat naar voren schuift om uw belangen te behartigen, behoeft u die ook niet te accepteren. Overigens moet het woord ‘advocaat’ ruim worden genomen; hieronder vallen tevens andere juridisch deskundigen, die geen advocaat zijn. Wanneer de wet geen verplichte bijstand door een advocaat voorschrijft, kunt u dus ook kosten voor de bijstand van een andere juridisch deskundige vergoed krijgen van de rechtsbijstandsverzekeraar.

De rechtsbijstandsverzekeraars hebben eigen juristen in dienst en het is duurder om de kosten voor een externe jurist te vergoeden. Het is toegestaan dat rechtsbijstandsverzekeraars van de verzekerde een eigen bijdrage vragen, wanneer deze gebruikmaakt van de vrije keuze. Ook mogen zij een maximale vergoeding voor de externe bijstand stellen. Dit mag echter niet zodanig worden beperkt dat de vrije advocaatkeuze voor de verzekerde een lege huls wordt.

De rechtsbijstandsverzekeraar is wel aan zet wanneer het gaat over de vraag of er al dan niet een procedure gestart wordt. Als u als verzekerde een procedure wilt voeren, kan de verzekeraar toch besluiten dat dit niet mag. Eventuele geschillen daarover worden beslecht met behulp van de geschillenregeling. Die houdt in dat dan een second opinion wordt gevraagd over het al dan niet voeren van een procedure. De second opinion wordt opgevolgd.

Let op, het vergt soms enige inspanning om uw recht op de vrije advocaatkeuze te doen gelden bij de rechtsbijstandsverzekering. Geef dus niet zomaar op!